Satorrak historia

SATORRAK TALDEAREN HISTORIA

  • Iruñeko Satorrak Espeleologia Taldeak 30 urte baino gehiago daramatza espeleologia munduan. 1974tik multzo karstikoen ikerkuntzan ari da, hala nola Nafarroako Katalogo Espeleologikoaren lanetan; hasieran Vianako Printzea Erakundearekin elkarlanean eta ondoren, Nafarroako Foru Diputazioaren Geologia sailarekin. Euskal Espeleologoen Elkartearen partaidea da sorreratik bertatik. Egindako lanen artean garrantzitsuenak hauexek dira:

Larrako karstean esploraketak (Satorrak argazki artxiboa)
  • LARRAKO KARSTAEN IKERKETA; 1977an hasi ginen multzo honen ikerketan nazioarteko bestelako taldeekin elkarlanean. Aurkikuntzen artean BU56 leizea dugu, munduko leize handienetako(sakonetariko)bat. Multzo honetan Euskal Herriko taldeekin eta Europako beste talde batzuekin leize garrantzitsuak ikertu ditugu, hala nola: AN3, B3, BU56, AN8 eta beste batzuk. Gaur egun gure lanaren muina leizeen kokapena da, GPSaren bidez egina, orain arte ziren errakuntzak zuzentzeko asmoz.

Larrako karsta (Satorrak argazki artxiboa)
  • ARALARREKO MULTZO KARSTIKOA. Bereziki Aitzarretako sorburuaren inguruan lan eginez; 20 urteko ikerketaren emaitzarik esanguratsuena Amutxateko leizea dugu. Bertan, kobazuloetako hartzen aztarnategi garrantzitsu bat topatu genuen, Hegoaldeko Europa osoko osatuenetariko bat. Gaur egun Amutxaten egindako ikerketen emaitzak argitaratzeko unean daude. Gaur egun gure lana da Hego isurialdean eta erdialdeko sinklinalean topatutako leize guztien kokapena GPSaren bitartez.

Amutxate´ko leizea. Aralarko hartzen koba. (Satorrak argazki artxiboa)
  • AEZKOA eta ZARAITZU ibarretako multzo karstikoak. Ingurune honetan hainbat leize eta kobazulo ikertu ditugu, batzuk sakonera handikoak. Bereziki Illon, Erremendia, Garralda, Abodi eta Berrendin lan egin dugu.

La Mena leizea, Nabaskotze. (Satorrak argazki artxiboa)
  • ARAXES IBAIAREN KARSTA. Azpirotz, Uitzi eta Aldatz (Larraun) inguruko mendietan leize ederrak esploratu ditugu.
  • BESTELAKO KARSTAK; Herrialdeko mendietan lan puntualak egin dira; hala nola: Baztanen, Leiren, Urbasan, Lokizen, Alaitzen eta Andian. Araban Salvada mendilerroan, Bizkaian Raneron eta Kantabrian Ason ibaiaren arroan EEEko taldeekin.
  • ESPEDIZIOAK; Larrako lanaz gain, hauetan zenbaitetan nazioarteko taldeekin aritu baikara, 1990ean eta 1991ean Venezuelako espedizioetan partaideak izan ginen. Espedizio hauek, EEEk eta SVEk sustatuak, Samanen kobazuloan eta Perija mendilerroko Mesa Turiken egin ziren.

Mesa Turikeko leize baten ahoa. Venezuela.(Satorrak argazki artxiboa)
  • ESPELEOLAGUNTZA; 1987an eta 1988an buru belarri parte hatu genuen nafar gobernuko Barne Departamentuarekin larrialdi plana prestatzeko, mendi eta espeleologiako alderdiak landuz. Era berean, gure taldea aitzindaria izan zen espeleolaguntzan, bai Nafarroan, bai Euskal Espelolaguntza Taldean. Denbora honetan guztian antolatutako jardueretan parte hartu dugu.

Nafarroako entrenamendu ariketa Basaura kobazuloan. (Satorrak argazki artxiboa)
  • ARGITALPENAK; Lan guztien emaitzak honako aldizkari hauetan plazaratu ditugu: Pirenayca, Gure Mendiak (Nafarroako Kirol Taldearena) eta Euskal Espeleologoen Elkartearen Karaitza aldizkarian. Beste aldetik, ikus-entzutezko emanaldiak prestatu ditugu lur azpiko mundua jendartera zabaltzeko asmoz. EITB eta Nafarroako Canal 6 telebistekin kolaborazioak egin ditugu espeleologiako mundua eta aurkikuntzak publiko zabalari jakinarazteko.
  • FORMAKUNTZA; Hasieratik bertatik taldeko kideak saiatu dira beren formakuntza pertsonala osatzen hainbat arlotan, hala nola: topografia, argazkilaritza, espeleolaguntza, leizeetara sartzeko teknikak, paleontologiaz, arkeologia eta beste. Horretarako ikastaro teknikoez gain, parte hartu izan dugu mintzaldi, topaketa eta jardunaldietan, bai espeleologia mundukoak izanda, bai gainerako arlo zientifikoetakoak. Hauetaz gain, taldeak zenbait ikastaro antolatu ditu gazte jendea espeleologiara erakartzeko asmoz.

1978 urtea; Euskal herriko espeleologi jardunaldiak Garaioa herrian, Nafarroa. (Satorrak argazki artxiboa)
  • KOLABORAZIOAK. Taldearen historian kide batzuek espeleologia zabaltzeko xedez hainbat material sortu dituzte liburuxka, txartel eta gainerako euskarriren bitartez; bereziki lur azpiko mundua babesteko eta gordetzeko.
    Beste arlo batean, taldeak Ollaranean (Nafarroa) ibilbide bat prestatu du, bertako balio naturalak jendartean plazaratzeko. Ibilbide honek ibilaldi motzen homologazioa lortu du.Bukatzeko erran kolaborazioak egin direla Nabarralde elkartearen Haria aldizkarian eta ateraldiak jendearekin lur azpia hobeki ezagutzeko.

HISTORIA DEL G. E. SATORRAK

  • El Grupo de Espeleología Satorrak de Iruña cuenta con una dilatada experiencia de casi 30 años en el mundo de la espeleología. Desde 1974 colabora con la Institución Príncipe de Viana primero y después con el departamento de geología de la Diputación Foral de Navarra en la realización del Catálogo Espeleológico de Navarra y el estudio de zonas kársticas. Pertenece a la Unión de Espeleólogos Vascos (UEV) desde sus orígenes. Entre los trabajos de investigación más importantes:

Prospección en Larra (archivo Satorrak)
  • ESTUDIO DEL KARST DE LARRA; en el que se viene trabajando desde la década de los 77, en la participación y exploración internacional de grandes simas como la BU-56, una de las mayores profundidades mundiales. En este macizo se ha colaborado con otros grupos de Euskalherria así como de otros países (simas de AN3, B3, BU56, AN-8.). Actualmente los trabajos se centran en el re-posicionamiento zonal por GPS de las cavidades con mayor deficiencia de localización.

Kars de Larra (archivo Satorrak)
  • ESTUDIO DE LA SIERRA DE ARALAR; principalmente en la cuenca del nacedero de Aitzarreta, en el cual se llevan más de 20 años trabajando y se han descubierto cavidades de gran interés como la sima de Amutxate, donde se ha encontrado uno de los mejores yacimientos de osos de las cavernas del Sur de Europa, actualmente en fase de publicación de las conclusiones de los estudios. En los últimos años también se han intensificado las labores de localización por GPS en toda la vertiente Sur y el sinclinal central.

Ursus Spelaeus en la sima de Amutxate, Aralar (Archivo Satorrak)
  • ZONAS KÁRSTICAS DE AEZKOA Y SALAZAR; Estudio de cavidades de desarrollo y profundidad en importantes macizos como Illón, Remendia, Garralda o Abodi-Berrendi.

Sima de la Mena, Navascués (archivo Satorrak)
  • KARST DE ARAXES; zonas de Azpiroz, Huici y Aldaz.
  • OTROS KARST; Se ha trabajado en estudios puntuales de cavidades en toda la provincia (Leire, Urbasa, Lokiz, Alaiz, Andia, Baztán,) así como fuera de ella: Karst de Sierra Salvada (Alava), Peña Ranero (Vizcaya), Karst del Asón (Cantabria).
  • EXPEDICIONES; al margen de las expediciones internacionales al karst de Larra, durante los años 1990 y 1991 se participó muy activamente junto con la Unión de Espeleólogos Vascos y la S.V.E en las expediciones Guasare-90 (cueva de Saman) y Mesa Turik-91 (Sierra de Perijá) en Venezuela.

Detalle de una cavidad en Mesa Turik-1991, Venezuela.(archivo Satorrak)
  • ESPELEOSOCORRO; se trabajó intensamente para el Departamento de Interior del G. N. en la realización del Plan de Emergencias de Navarra en el apartado de Montaña y espeleología (años 1987-88). Asimismo el grupo Satorrak fue uno de los colectivos pioneros en la puesta en práctica del espeleosocorro navarro, al mismo tiempo que se integra y colabora en la estructura del espeleosocorro vasco, participando en multitud de actividades y simulacros comunes.

Simulacro en Basaura, Navarra.(archivo Satorrak)
  • DIVULGACIÓN; los resultados de todos estos trabajos se han publicado en revistas como Pirenayca y Gure Mendiak (C.D.N), así como en la revista especializada en espeleología Karaitza de la Unión de Espeleólogos Vascos / Euskal Espeleologoen Elkargoa. Otra de las propuestas divulgativas ha sido la elaboración de audiovisuales y conferencias en diversos aspectos sobre el mundo subterráneo y su relación con el punto de vista del espeleólogo. En el apartado audiovisual citar la colaboración en la grabación de varios documentales con ETB y Canal-6, en el conocimiento, divulgación y nuevos hallazgos en el medio subterráneo.
  • FORMACIÓN: desde sus inicios los miembros del grupo han perseguido con inquietud su formación personal en aspectos tan importantes como topografía, fotografía, técnica y espeleosocorro, paleontología, arqueología, etc. Todo ello se ha gestado en participaciones en diversas jornadas y cursos técnicos de capacitación de toda índole, organizadas por muy diversas instituciones oficiales, colectivos científicos especializados o bien en jornadas de ámbito espeleológico. Al margen de ello, el grupo organiza puntualmente cursos de espeleología dirigidos principalmente a jóvenes interesados en la exploración y estudio de medio subterráneo.

Jornadas Vasco-Navarras de espeleologia 1978 en Garayoa, Navarra. (archivo Satorrak)
  • COLABORACIONES; la realización por parte de algunos de sus miembros de materiales divulgativos sobre espeleología y campañas de conservación y protección del medio Subterráneo, ha sido una de las labores constantes que se han desarrollado a lo largo de la historia del colectivo. El grupo ha realizado recientemente un estudio de adecuación y diseño de un sendero de pequeño recorrido en Valdeollo (Navarra), para su posterior homologación como PR.
    Se realizan diversas colaboraciones con la asociación Nabarralde tanto en su revista Haria, así como salidas temáticas en temas del mundo subterráneo.